Moderne sport, gebaseerd op oude schipperstechniek
Stevelen is een oude techniek van schippers om met een schip zonder zeilen of andere eigen aandrijving, door gebruik te maken van de zwaartekracht, een stromende rivier af te varen. Het is de meest milieuvriendelijke manier van vervoer omdat het veruit de minste energie vraagt. Stevelen laat zich het makkelijkst vergelijken met wat er gebeurt met een auto als op een helling de handrem niet wordt gebruikt.
Het water van een rivier stroomt, omdat de bodem een verval heeft. Met andere woorden: de bodem is een hellend vlak. Het hellend vlak wordt in de fysica geschaard onder de eenvoudige machines. Alle voorwerpen die zich op een hellend vlak bevinden, hebben de natuurlijke neiging om, voor zover de weerstanden dat niet verhinderen, naar het laagste punt af te glijden.
En nu komt het: Het wateroppervlak van de rivier is, net als de waterbodem, ook een hellend vlak. Een schip dat zich voor dalvaart (stroomafwaarts) op de stroom begeeft zal dan de neiging hebben om ten opzichte van de stroom te gaan varen, dus sneller dan de stroom zelf. De natuur zorgt in dat geval zelf voor de aandrijfkracht die in de mechanica “koude druk” wordt genoemd. Bij stevelen wordt de snelheid ten gevolge van de koude druk opgeteld bij de snelheid van de waterstroom.
Op stevelen is op zeker moment een verbod gekomen. Schepen op de rivier moeten vanaf die tijd altijd een eigen aandrijving hebben om tijdig en veilig te kunnen manoeuvreren. Het woord is buiten de schipperswereld al onbekend en is daar zelfs zo zeer in onbruik geraakt dat deze betekenis van het woord ook niet meer is terug te vinden in de Dikke Van Dale.
Zonder dat we weten dat het stevelen heet, wordt het op tamelijk grote schaal beoefend. Onderste afbeelding rechts laat een extreem, maar veelzeggend voorbeeld zien van stevelen.
Stevelductie 